İlk Yazılımcı | Ada Lovelace

31/05/2023 0 Yazar: Pınar Avcı

Başarılı Olmak İçin “Farklı bakış açıları geliştirmeliyiz”

1815 yılında Londra’da şair bir baba ve matematikçi bir annenin kızı olarak dünyaya gelmiştir. Anne ve babasının aksine şiir ve matematiğe ayrı ayrı değil tek bir göz ile bakarak sanatı teknolojiyle birleştirdi. Şiirsel bilim yaklaşımı onu, teknolojinin birey ve toplumla ilişkisinin nasıl olduğunu incelemeye yönlendirdi.

Diğer bilim insanları bilgisayarların salt hesaplama ya da yoğun hesaplama kapasitesi üzerine yoğunlaşmışken Ada, bilgisayarların kapasiteleri üzerine bir görüş geliştirdi.

Farklı bakış açısı sayesinde bilinen ilk algoritmayı geliştirdi. Böylece tarih sayfalarına ilk yazılımcı olarak ismi yazıldı.

Merak edenler için Ada Lovelace

Augusta Ada Byron adıyla doğan ve günümüzde yaygın olarak Ada Lovelace adıyla bilinen, İngiliz matematikçi ve yazardır. Esas olarak Charles Babbage’in erken dönem mekanik genel amaçlı bilgisayarı Analitik Makine üzerindeki çalışmaları ile bilinir. Makine hakkındaki notları, bir bilgisayar tarafından işlenmek üzere yazılan ilk algoritmayı içerir. Bundan dolayı genel kanı dünyanın ilk bilgisayar programcısı olduğudur.

Ada, bilime şiirsel yaklaşımı ve kendisini analizci ve metafizikçi olarak tanımladı. Daha gençken, matematiksel yetenekleri, İngiliz matematikçi Charles Babbage ile süregelen bir iş ilişkisine ve arkadaşlığa, özellikle de Babbage’ın Analitik Motor üzerine çalışmalarına neden oldu. 1842-1843 yılları arasında, İtalyan ordu mühendisi Luigi Menabrea’nın motor üzerine makalesini kendi ayrıntılı notlarıyla destekleyerek çevirdi. Bu notlar birçok insanın ilk bilgisayar programı olarak düşündüğü bir makine tarafından yapılması tasarlanan algoritmayı içerir. Lovelace’ın notları bilgisayar başlangıç tarihinde çok önemlidir. Ayrıca diğer bilim insanları Babbage dahil olmak üzere sadece bilgisayarların salt hesaplama ya da yoğun hesaplama kapasitesi üzerine yoğunlaşmışken Ada, salt hesaplama ya da yoğun hesaplamanın ötesine geçmek için bilgisayarların kapasiteleri üzerine bir görüş geliştirdi. Şiirsel bilim yaklaşımı ona ortak çalışma aracı olarak teknolojinin birey ve toplumla ilişkisinin nasıl olduğunu inceleyen analitik motorun temel sorularını sormasına önayak oldu.

İlk Bilgisayar Programı

1842’de Babbage, Turin Üniversitesi’nde Analitik Motoru üzerine bir konuşma yapması için davet edildi. Genç İtalyan mühendis Luigi Menabrea ve geleceğin İtalya Başbakanı, Babbage’ın konuşmasından övgüyle söz etti Fransa’da ve ardından bu Bibliothèque Universelle de Genève’da Ocak 1842’de yayınlandı. Babbage’ın arkadaşı Charles Wheatstone, Ada’dan Menabrea’nın yazısını İngilizce diline çevirmesini istedi. Ada, yazıya kendi notlarını da ekleyerek çevirdi. Babbage’ın da tavsiyelerinin yardımıyla, Ada bunu yaparak yılını daha iyi geçirdi. Menabrea’nın yazısından daha kapsamlı olan bu notlar sonradan Taylor’ın “Bilimsel İnceleme Yazıları”nda AAL kısaltması altında yayınlandı. 1953’te ölümünden bir asır sonra, Babbage’ın Analitik Motor’u üzerine notları tekrar yayımlandı. Motor şu an İlk dönem bilgisayar modeli, Ada’nın notları da bilgisayar ve yazılım tanımlaması olarak kabul ediliyor.

Ada’nın notları A’dan G’ye kadar alfabetik olarak sıralandı. G notunda Ada, Bernoulli sayılarını hesaplamak için Analitik Motor’un algoritmasını tanımlıyor. Bu, bilgisayara uygulanması için uyarlanmış ilk algoritma olarak düşünülüyor. Bu yüzden de Ada ilk bilgisayar programcısı olarak kabul ediliyor. Motor hiçbir zaman tamamlanamadığı gibi Ada’nın kodu da hiçbir zaman test edilememiştir.

Kaynak:

Vikipedi